รู้หรือไม่ว่า โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 1 ของไทยมาตั้งแต่ปี 2541
สถิติของผู้เสียชีวิตจากโรคมะเร็ง คิดเป็นร้อยละ 16 ของการเสียชีวิตทั้งหมด หรือประมาณ 78,540 รายต่อปี สูงกว่าอัตราการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุที่ปัจจุบันไทยครองแชมป์อันดับ 1 ของโลกเสียอีก
ยิ่งไปกว่านั้น มะเร็งยังครองแชมป์ 20 ปีซ้อน ในฐานะสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของคนไทย เพชฌฆาตรายนี้ปลิดชีพผู้ป่วยชาวไทยเฉลี่ยชั่วโมงละ 8 ศพ
ข้อมูลปี 2556-2558 จากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ รายงานว่ามีผู้ป่วยมะเร็งรายใหม่ถึง 122,757 ราย ขณะที่ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกระบุว่า มีผู้ป่วยทั่วโลกที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็งประมาณ 18 ล้านคน เสียชีวิตปีละประมาณ 9.6 ล้านคน และมีการคาดการณ์ว่าภายในปี 2567 ซึ่งผู้ป่วยโรคมะเร็งรายใหม่ทั่วโลกอาจมากกว่า 20 ล้านรายต่อปี โดยร้อยละ 70 จะพบในประเทศกำลังพัฒนา
มะเร็งเป็นโรคที่มีราคาแพง เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาแต่ละรายสูงในหลักแสนถึงหลักล้านบาท ซึ่งสูงเกินรายได้เฉลี่ยของประชากรทั่วไปมาก
‘มะเร็ง’ ไม่เพียงสร้างความทุกข์ให้กับผู้ป่วย แต่ยังส่งผลต่อครอบครัว-คนใกล้ชิดที่ต้องดูแล ไปจนถึงผลกระทบระดับชาติในวงกว้าง เพราะค่าใช้จ่ายของการดูแลรักษามะเร็งที่สูงลิ่ว ท้ายที่สุดจึงตกเป็นหน้าที่ของประเทศในการแบกรับภาระในส่วนนี้
ข้อมูลการเบิกจ่ายค่าบริการโรคมะเร็งในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ช่วงระหว่างปี 2559-2561 พบว่า มีผู้ป่วยเข้าถึงการรักษารวมกว่า 4 ล้านครั้ง ชดเชยค่ารักษาไปกว่า 2.6 หมื่นล้านบาท และตัวเลขเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะสูงขึ้นต่อเนื่อง
ยิ่งในบริบทไทยที่มะเร็งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี ผนวกกับภาวะการเข้าสู่สังคมสูงวัย รวมทั้งปัจจัยความเสี่ยงมะเร็งต่างๆ ที่เข้ามาในชีวิตประจำวันผ่านกิจวัตรประจำวันและสิ่งแวดล้อมความเข้าใจผิดๆ ในการป้องกันและรักษาโรคมะเร็งในโซเชียลมีเดีย ยิ่งทำให้มะเร็งกลายเป็นโรคที่อยู่ในภาวะเร่งด่วนที่จะต้องได้รับความสนใจตั้งแต่ระดับนโยบาย ไล่ลงมาจนถึงระดับความรับรู้ทั่วไปของคนในสังคม
ในสมัชชาสุขภาพแห่งชาติซึ่งจัดโดยสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) เป็นประจำทุกปีมาเป็นเวลา 12 ปี โดยในปีนี้ หนึ่งในประเด็นที่ถูกหยิบยกเข้าสู่การพิจารณา คือ ประเด็น “รวมพลังชุมชนต้านมะเร็ง” ซึ่งเป็นข้อเสนอทางนโยบายเพื่อขับเคลื่อนสังคมไทยให้มีความเข้าใจและตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็ง พัฒนาพื้นที่ต้นแบบ ระบบจัดการ และเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้อง โดยมีเป้าประสงค์ให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยง การป้องกันมะเร็งและการรักษาที่เหมาะสมได้มาตรฐาน และมีระบบการบริหารจัดการอย่างเป็นรูปธรรมและยั่งยืน
กลุ่มงานสื่อสารสังคม สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) 02-832-9143