สมัชชาสุขภาพ

• กระทรวงศึกษาธิการ ได้ร่วมกับองค์กรแพท (PATH) และกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้พัฒนาหลักสูตรเพศศึกษารอบด้าน เพื่อพัฒนาทักษะส่วนบุคคล ความเข้าใจพฤติกรรมทางเพศและการดูแลสุขภาพทางเพศ และความเข้าใจเรื่องเพศให้สอดคล้องกับสังคมวัฒนธรรม ซึ่งสามารถจัดการเรียนการสอนได้ประมาณ 16 คาบต่อปี
• กรมอนามัย โดยสำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ ได้มีการจัดทำโครงการส่งเสริมการจัดบริการสุขภาพและอนามัยเจริญพันธุ์สำหรับวัยรุ่นและเยาวชน โดยมีกิจกรรมหลักคือ การพัฒนาศักยภาพผู้ให้บริการจากโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขทุกแห่งให้มีการจัดบริการสุขภาพและอนามัยการเจริญพันธุ์ที่เป็นมิตรสำหรับวัยรุ่นและเยาวชน (Youth Friendly Health Services: YFHS) ตั้งแต่ปีงบประมาณ 2552-2555 มีจังหวัดเข้าร่วมโครงการฯ รวมทั้งสิ้น 76 จังหวัด รวมทั้งกรุงเทพมหานครจะเข้าร่วมโครงการในปี 2556 ผลการดำเนินงานได้มีการพัฒนาระบบบริการสุขภาพที่เป็นมิตรกับวัยรุ่นและเยาวชนมาอย่างต่อเนื่องในโรงพยาบาล เชื่อมโยงกับเครือข่าย ชุมชน โรงเรียน และโรงพยาบาล มีการประเมินตนเองเพื่อขอรับการประเมินและรับรองโรงพยาบาลตามมาตรฐานบริการสุขภาพที่เป็นมิตรกับวัยรุ่นและเยาวชนจำนวน 91 แห่ง ซึ่งการเยี่ยมสำรวจและประเมินโรงพยาบาล จะเป็นการกระตุ้นให้โรงพยาบาลมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ในปี 2556  กรมอนามัย โดยสำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ ร่วมกับศูนย์อนามัยที่ 1-12 จะมีการดำเนินโครงการส่งเสริมการจัดบริการสุขภาพและอนามัยการเจริญพันธุ์สำหรับวัยรุ่นและเยาวชนต่อเนื่อง โดยมีกิจกรรมหลักคือการพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาล โดยการเยี่ยมสำรวจและประเมินรับรองโรงพยาบาลตามมาตรฐาน YFHS และการประกาศเกียรติคุณ/มอบรางวัลผลงานเด่นระดับประเทศ Youth Friendly Health Services Clinic Awards ในการประชุมวิชาการอนามัยการเจริญพันธุ์แห่งชาติ ครั้งที่ 3 การพัฒนาศักยภาพทีมประเมินฯ และผู้ให้บริการ โดยคาดหวังให้กลุ่มเป้าหมายวัยรุ่นและเยาวชนสามารถเข้าถึงบริการสุขภาพที่มีความเป็นมิตร ซึ่งจะมีส่วนช่วยป้องกันและลดปัญหาพฤติกรรมทางเพศที่ไม่ปลอดภัย การตั้งครรภ์ไม่พร้อม โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคเอดส์ ปลอดจากความรุนแรงทางเพศ และปัญหาสุขภาพอื่นๆ ดำเนินการเชิงรุกโดยใช้รูปแบบสถานบริการที่เป็นมิตร โดยสถานศึกษาต้องมีหลักสูตรการเรียนการสอนให้กับเด็กนักเรียนตั้งแต่อายุ 10 ปีขึ้นไป
• กระทรวงสาธารณสุข ได้จัดทำโครงการป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่นเพื่อผลักดันให้เป็นกระบวนการของการตรวจราชการแบบบุรณาการระหว่างกระทรวง ตามนโยบายของรัฐบาล โดยมีกรมอนามัยเป็นเจ้าภาพหลัก ร่วมกับกรมควบคุมโรคและกระทรวงอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง มีการกำหนดตัวชี้วัดระดับกระบวนการของการตรวจราชการแบบบุรณาการ คือ 

1. ภาคส่วนหลักทุกแห่งในระดับจังหวัดมีแผนปฏิบัติการเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่นที่มาจากแผนยุทธศาสตร์แบบบูรณาการของจังหวัด
2. ร้อยละ 50 ของสถานศึกษาในสังกัด สพฐ. สอศ. และ สป.(สช. และ กศน.) มีการเรียนการสอนเพศศึกษารอบด้านต่อเนื่องและครอบคลุม
3. ร้อยละ 30 ของโรงพยาบาล(รพศ. รพท. รพร. รพช.) ในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข มีการจัด “คลินิกวัยรุ่น” ผ่านเกณฑ์มาตรฐานบริการสุขภาพที่เป็นมิตรกับวัยรุ่นและเยาวชน
4. ร้อยละ 30 ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีแผนปฏิบัติการและการดำเนินงานป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และโรคเอดส์  ในปีงบประมาณ 2555

        โดยผลของการตรวจราชการแบบบูรณาการระหว่างกระทรวง ตามนโยบายของรัฐบาล   พบว่า

1. มีการจัดทำโครงการเชิงรุกเข้าไปในโรงเรียน โดยเร่งรัดสถานศึกษาให้มีการจัดการเรียนการสอนเพศศึกษารอบด้าน แต่ยังไม่ใช่วิชาที่บรรจุไว้ในหลักสูตรภาคบังคับ เพียงสอดแทรกเข้าไปในบางวิชา แต่ยังไม่สามารถดำเนินการได้ครอบคลุมทุกระดับชั้นและทุกสถานศึกษา นอกจากนี้ยังสนับสนุนให้มีการจัดกิจกรรมให้ความรู้ และบริการให้คำปรึกษาแก่กลุ่มเป้าหมาย พร้อมคัดกรองพฤติกรรมเสี่ยง กระทรวงศึกษาธิการ ควรมีการผลักดันการสอนเพศศึกษารอบด้านในเชิงนโยบาย
2. มีการสนับสนุนโรงพยาบาลให้จัดคลินิกวัยรุ่นที่ได้มาตรฐาน  มีการเยี่ยมและพัฒนาโรงพยาบาลร่วมกับศูนย์อนามัยและ สคร.  พบว่าการดำเนินงานของโรงพยาบาลมีความก้าวหน้าและระดับของการพัฒนาที่มีความแตกต่างกัน มีโรงพยาบาลที่มีความพร้อมและเป็นต้นแบบให้โรงพยาบาลอื่นๆ ได้เรียนรู้การดำเนินงานคลินิกวัยรุ่น ในขณะที่โรงพยาบาลหลายแห่งมีความก้าวหน้าในการพัฒนาคลินิกวัยรุ่นในระดับหนึ่งและ โรงพยาบาลบางแห่งยังไม่มีการจัดบริการสำหรับวัยรุ่นอย่างเป็นรูปธรรม  บางแห่งบูรณาการ “คลินิกวัยรุ่น” ร่วมกับคลินิกให้คำปรึกษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และโรคเอดส์ โดยมีเจ้าหน้าที่ผ่านการอบรมการให้บริการที่เป็นมิตร  มีทัศนคติที่ดี เข้าใจวัยรุ่น วัยรุ่นไว้วางใจและช่วยแก้ปัญหาวัยรุ่นได้  มีการพัฒนาเพื่อเชื่อมโยงชุมชน ครอบครัว โรงเรียน และโรงพยาบาล และเตรียมการพัฒนาศักยภาพบุคลากรที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้  บางจังหวัดยังได้จัดกิจกรรมที่ส่งเสริมพฤติกรรมที่ดีของวัยรุ่น แต่ยังขาดกิจกรรมที่เน้นการป้องกันพฤติกรรม   ที่ไม่ดี เช่น ทักษะการปฏิเสธการมีเพศสัมพันธ์ การป้องกันตนเองจากการมีเพศสัมพันธ์ที่เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ รวมทั้งระบบ
3. มีการจัดทำแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์แบบบูรณาการในระดับจังหวัด ซึ่งบางจังหวัดมีการจัดตั้งคณะกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหาเด็กและเยาวชนตั้งครรภ์ไม่พร้อมระดับจังหวัด เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการในแต่ละจังหวัด พัฒนาองค์ความรู้ และบูรณาการทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐ เอกชน และประชาสังคม มีการจัดกิจกรรมรณรงค์ให้ความรู้เยาวชนเรื่อง “รักอย่างไร รักให้เป็น” รู้จักรอ ป้องกันเชื้อโรคร้าย ในรูปแบบกระบวนการเรียนรู้ผ่านการเล่นให้กับเยาวชนกลุ่มสนใจเรื่อง เพศ เอดส์
4. องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ส่วนใหญ่ให้การสนับสนุนกิจกรรมและงบประมาณเพิ่มมากขึ้น โดยมีแผนปฏิบัติการและการดำเนินงานป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และโรคเอดส์ บางจังหวัดมีการประสานงานในระดับพื้นที่ของ รพ.สต. ให้มีการจัดทำและนำเสนอข้อมูลสถานการณ์เกี่ยวกับการตั้งครรภ์ไม่พร้อมของวัยรุ่นในพื้นที่ เพื่อขอรับการสนับสนุนงบประมาณ รวมทั้งจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ข้อมูลสภาพปัญหา สถานการณ์ เพื่อใช้วางแผนแก้ไขปัญหาร่วมกับสาธารณสุขและภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
5. สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด (พมจ.) เกือบทุกจังหวัดสนับสนุนให้สภาเด็กและเยาวชนมีการรวมกลุ่มกันทำกิจกรรมร่วมกันเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น ได้แก่ แผนการจัดอบรมให้ความรู้แก่เยาวชน ครอบครัว และจัดพื้นที่สำหรับเยาวชนได้แสดงออกอย่างเหมาะสม แต่ยังไม่สามารถดำเนินการได้ครอบคลุมกลุ่มวัยรุ่นทั้งจังหวัด

          ขณะนี้ทุกโรงพยาบาล (รพศ. รพท. รพช.) มีการจัดตั้งคลินิกที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น (Youth Friendly Health Services)  ทั้งนี้ปี 2556 จะมีการประเมินและรับรอง

• กรมอนามัย และภาคีเครือข่ายมีความพยายามผลักดันการเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษาที่ตั้งครรภ์ได้ศึกษาจนจบหลักสูตรโดยไม่เป็นอุปสรรคต่อการตั้งครรภ์ โดยบรรจุไว้ในร่างพ.ร.บ.ส่งเสริมอนามัยการเจริญพันธุ์แห่งชาติ พ.ศ.....  (เดิมชื่อพ.ร.บ.คุ้มครองอนามัยการเจริญพันธุ์ พ.ศ.....) ซึ่งร่างกฎหมายฉบับนี้ได้ผ่านมติคณะรัฐมนตรีและอยู่ในขั้นสำนักงานกฤษฎีกา
• มีสถานการศึกษาที่มีการดำเนินการเรื่องนี้อย่างเป็นรูปธรรม เช่น มีการดำเนินงานจับคู่ระหว่างโรงพยาบาลและโรงเรียนที่โรงเรียนหนองสวง อ.ขามทะเลสอ จังหวัดนครราชสีมา
• เมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน 2556  ในการประชุมคณะรัฐมนตรี นายเสริมศักดิ์ พงศ์พานิช รมช.ศึกษาธิการได้หารือกับ นพ.ประดิษฐ์  สินธวณรงค์ รมว.สาธารณสุข เพื่อเตรียมลงนามความร่วมมือระหว่าง 2 กระทรวงในการแก้ปัญหาตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ของสังคมในขณะนี้ โดยโครงการความร่วมมือดังกล่าวได้ผ่านความเห็นชอบจาก ครม.มาก่อนหน้านี้แล้ว และขณะนี้อยู่ในขั้นตอนหารือของทั้ง 2 กระทรวง เพื่อจัดทำรายละเอียดในบันทึกความร่วมมือ ซึ่งเบื้องต้นจะให้ สธ.ส่งแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญมาให้ความรู้เกี่ยวกับเพศศึกษาแก่นักเรียนในโรงเรียน โดยวางแผนให้โรงพยาบาลประจำแต่ละพื้นที่เป็นแม่ข่ายรับผิดชอบการส่งแพทย์ไปจัดอบรมให้ความรู้ในโรงเรียนที่ตั้งอยู่โดยรอบ ทั้งนี้แม้ในหลักสูตรจะมีวิชาเพศศึกษาอยู่แล้ว แต่ถ้ามีผู้รู้เข้าไปอบรมให้ความรู้เพิ่มเติมถึงในโรงเรียนก็น่าจะช่วยลดปัญหาได้
• เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน 2557 จังหวัดอ่างทองดำเนินการฝึกอบรมโครงการพัฒนาศักยภาพเครือข่ายแกนนำเยาวชนเพื่อป้องกันและเฝ้าระวังการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น ซึ่งเป็นโครงการต่อเนื่อง มีผู้เข้ารับการอบรม 100 คน จากโรงเรียนโยธินบูรณะ โรงเรียนราชสถิตย์วิทยา โรงเรียนเทศบาล 1 วัดต้นสน โรงเรียนเทศบาล 2 วัดโล่สุทธาวาส โรงเรียนเทศบาล 3 วัดชัยมงคล เพื่อให้เด็กและเยาวชนมีความรู้ความเข้าใจปัญหา สาเหตุและผลกระทบของการตั้งครรภ์ไม่พร้อม รู้เท่าทันสถานการณ์และป้องกันปัญหาได้อย่างถูกต้อง เป็นการแลกเปลี่ยนความรู้ให้มีทักษะที่จำเป็นในการดำรงชีวิต และพัฒนาศักยภาพเครือข่ายเยาวชนด้วย
• วันที่ 24 เมษายน 2558 จากเอกสารแถลงผลการดำเนินงานโดย สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข ได้รายงานเรื่องการผลักดันโรงเรียนมัธยมศึกษามีการสอนเพศศึกษา/พฤติกรรมเสี่ยงในโรงเรียน ปรับปรุงเกณฑ์โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพให้มีการบูรณาการงานดูแลสุขภาพวัยรุ่นให้ครอบคลุมทั้งงานด้านส่งเสริมและป้องกันปัญหาและการดูแลช่วยเหลือที่มีการเชื่อมโยงระหว่างสถานบริการสาธารณสุข สถานศึกษา ชุมชน โดยดำเนินการ ดังนี้ 

1. ชี้แจงขั้นตอนการสำรวจข้อมูลพื้นฐาน จำนวนโรงเรียนในพื้นที่ทั้งหมดที่มีการสอนเรื่องเพศศึกษา พฤติกรรมเสี่ยงในโรงเรียน
2. ปรับปรุงเกณฑ์โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพให้การดูแลสุขภาพวัยรุ่น มีการบูรณาการงานที่ครอบคลุมทั้งงานด้านส่งเสริม ป้องกันปัญหาและการดูแลช่วยเหลือที่มีการเชื่อมโยงระหว่างสถานบริการสาธารณสุข สถานศึกษา และชุมชน
3. พัฒนาแบบบันทึกการตรวจสุขภาพด้วยตนเองที่สอดคล้องตามเกณฑ์โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพสำหรับนักเรียน ป.5-6 และ ม.1-6
4. พัฒนาคู่มือพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ในวัยรุ่น จำนวน 4 เล่ม
5. กรมอนามัย กรมควบคุมโรค กรมสุขภาพจิตร่วมกันพัฒนาหลักสูตร Teen Manager เพื่อพัฒนาบุคลากรที่รับผิดชอบงานวัยรุ่น
6. จัดอบรมหลักสูตร Teen Manager จำนวน 170 คน ประกอบด้วย นักวิชาการจากศูนย์สุขภาพจิต/ศูนย์อนามัย และสำนักงานป้องกันควบคุมโรค
7. Teen Manager ดำเนืนการวางแผนแก้ไขปัญหางานสุขภาพของวัยรุ่นในระดับเขตและจังหวัด โดยขณะนี้มีโรงเรียนมัธยมศึกษาร่วมเป็นเครือข่ายแล้ว จำนวน 152 แห่ง 

• แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะทางเพศและศูนย์สื่อสารการตลาดเพื่อสังคม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ดำเนินการรณรงค์เรื่องเพศเชิงบวกขึ้นในชุมชน โดยจัดกิจกรรมเพื่อเป็นเครื่องมือเปิดประเด็นพูดคุยเรื่องเพศในชุมชนและการผลิตสื่อการเรียนรู้เพื่อใช้ในการสื่อสารเรื่องเพศ ทั้งนี้การรณรงค์เรื่องเพศเชิงบวกมีเป้าหมายเพื่อปรับทัศนคติเรื่องเพศในสังคมไทย จากที่มองเรื่องเพศเป็นเรื่องสกปรก ลามก อันตราย อย่าไปเรียนรู้ เปลี่ยนให้เป็นเชิงและเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต เป็นการเจริญเติบโตจากวัยเด็กสู่วัยผู้ใหญ่ โดย สสส. ได้เผยแพร่สื่อสิ่งพิมพ์โดยการเปิดบูธตามตลาดนัด ประชาคมหมู่บ้าน โรงเรียน ศาลาวัดทั่วประเทศ
• ในปี 2553-2554 สำนักบริหารการสาธารณสุข ได้ร่วมกับองค์การแพธ และมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง (สคส.) ภายใต้การสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดทำโครงการพัฒนารูปแบบการให้บริการปรึกษาทางเลือกเพื่อช่วยเหลือผู้หญิงที่ถูกกระทำรุนแรงทางเพศและประสบปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมโดยบูรณาการกับศูนย์พึ่งได้ในโรงพยาบาล 5 แห่ง ได้แก่ โรงพยาบาลปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา สวรรค์ประชารักษ์ ขอนแก่นและ ศรีสะเกษ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบคัดกรอง รูปแบบการให้คำปรึกษาทางเลือก และระบบการส่งต่อทางสุขภาพและสังคม เพื่อช่วยเหลือผู้หญิงที่ประสบปัญหาท้องไม่พร้อม ให้ได้รับความช่วยเหลืออย่างครบวงจร ซึ่งโรงพยาบาลนำร่องทั้ง 5 แห่งนี้ ต่างก็ได้มีการพัฒนารูปแบบการให้บริการตามความเหมาะสมและตามศักยภาพของการให้บริการ โดยมีศูนย์พึ่งได้เป็นจุดเชื่อมและบูรณาการการทำงานระหว่างหน่วยบริการต่างๆภายในโรงพยาบาลเข้าด้วยกัน รวมทั้งประสานงานกับหน่วยงานภายนอก เพื่อให้การช่วยเหลือผู้หญิงที่ประสบปัญหาท้องไม่พร้อม ได้อย่างเป็นองค์รวม จากผลการดำเนินงาน พบว่า โรงพยาบาลนำร่องทั้ง 5 แห่งนี้ สามารถให้บริการช่วยเหลือผู้หญิงที่ประสบปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมถึง 231 โดยราย ในจำนวนนี้ตัดสินใจตั้งครรภ์ต่อ 95 ราย ยุติการตั้งครรภ์ 108 ราย และไม่สามารถติดตามได้ จำนวน 28 ราย 
• เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2556 กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการจึงได้ดำเนินโครงการสร้างแกนนำและพัฒนาศักยภาพเครือข่ายผู้นำทางความคิด ในการป้องกันและแก้ไขปัญหา โดยมีกลุ่มเป้าหมายของโครงการ คือผู้นำทางความคิด ซึ่งประกอบด้วย บิดามารดา ผู้ปกครอง หรือผู้ให้บริการ ได้แก่ ผู้บริหารการศึกษา ครู ผู้ให้คำปรึกษาแนะนำ ผู้ดูแล เจ้าหน้าที่คุ้มครอง ผู้ทำงานเกี่ยวกับวัยรุ่น บุคคลที่วัยรุ่นชื่นชม สื่อมวลชน ผู้นำทางสังคมและชุมชนภายในจังหวัดทั้ง 77 จังหวัด กลุ่มเป้าหมายจังหวัดละ 150 คน รวมกลุ่มเป้าหมายทั้งสิ้น 11,550 คน โดยมอบหมายให้บ้านพักเด็กและครอบครัว เป็นผู้ดำเนินการ
• เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2556 พัฒนาสังคมและความมั่นคงจังหวัดเชียงใหม่จัดสัมมนาเรื่อง “วัยรุ่นเชียงใหม่ปลอดจากการตั้งครรภ์ไม่พร้อม ภายในปี 2559”  ณ โรงแรมเมอร์เคียว เชียงใหม่ จ.เชียงใหม่ โดยมีตัวแทนจากองค์กรและหน่วยงานต่างๆ เพื่อหารือแนวทางผลักดันยุทธศาสตร์ลดปัญหาวัยรุ่นตั้งครรภ์โดยไม่พร้อมภายในปี 2559 และเพื่อเปิดโอกาสให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันหารือถึงแนวทางป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์โดยที่ยังไม่มีความพร้อมในประเทศไทย โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นซึ่งพบว่า มีปริมาณเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก ตามยุทธศาสตร์ของกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ที่ตั้งเป้าจะแก้ไขปัญหาดังกล่าวและทำให้การตั้งครรภ์โดยไม่พร้อมในกลุ่มเยาวชนและวัยรุ่นลดลงและหมดไปภายในปี 2559 ดังนั้นการให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องเพศที่ถูกต้องและเหมาะสมให้ทันกับกระแสความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมจึงเป็นเรื่องที่ต้องดำเนินการอย่างเร่งด่วน ที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่ายทั้งเพื่อน ครอบครัว ครูอาจารย์และสถาบันการศึกษา รวมไปถึงสังคมที่จะร่วมกันให้ข้อมูลที่ถูกต้องเหมาะสมและจำเป็นต่อวัยรุ่นเพื่อลดปริมาณการตั้งครรภ์โดยที่ไม่พร้อมในสังคมไทยให้ได้ในอนาคต
• เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2556 โครงการประสานสนับสนุนการพัฒนาเครือข่ายและกลไกการศึกษาสภาวการณ์และขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชน (Child Watch) ภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) แถลงผลการวิเคราะห์ปัญหาแม่วัยรุ่นว่า พบสาเหตุอย่างน้อย 2 ประการ ได้แก่ 1.สภาพครอบครัวที่เปลี่ยนแปลง เด็กมาจากครอบครัวที่ไม่สมบูรณ์ขาดความอบอุ่น ครอบครัวแรงงาน-ย้ายถิ่น ถูกละเลยและไม่มีเวลาเอาใจใส่ลูกหลาน 2.เด็กที่มีปัญหาด้านการเรียน ขาดครูที่ปรึกษาที่ให้ความสนิทไว้วางใจ มีผลต่อทั้งค่านิยมและพฤติกรรมเสี่ยงเรื่องเพศ ทั้งการยอมรับการมีเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน การอยู่ด้วยกันก่อนแต่ง ตลอดจนการทำแท้งเมื่อท้องไม่พร้อมปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นส่วนหนึ่งมาจากการที่วัยรุ่นหญิงไม่สามารถควบคุมการใช้ถุงยางคุมกำเนิดของฝ่ายชายได้เสมอไป ซึ่งสอดคล้องกับผลการสำรวจของโครงการ Child Watch ในช่วงปี 2553-2555 พบว่าเด็กที่ระบุว่าเคยมีเพศสัมพันธ์แล้วและ ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์มีเพียงร้อยละ 33.4 และ มีวัยรุ่นหญิงที่ระบุว่าตนเองมีความรู้ความเข้าใจในการใช้อุปกรณ์คุมกำเนิดเป็นอย่างดี เพียงร้อยละ 26.7 ดังนั้นการป้องกันปัญหาการตั้งครรภ์ที่ได้ผลชะงัด จึงควรเน้นที่ตัววัยรุ่นหญิงให้เข้าใจและเข้าถึงอุปกรณ์คุมกำเนิดของเพศหญิงเป็นสำคัญ ส่วนการ ผลักดันการทำแท้งถูกกฎหมายในหลายประเทศกลับพบว่าไม่สามารถแก้ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นได้มีประสิทธิภาพมากเท่ากับสองวิธีข้างต้น โครงการ Child Watch ร่วมกับ สสส. และภาคี จึงเสนอให้รัฐสกัดปัญหาแม่วัยรุ่นอย่างจริงจัง โดยการปฏิรูปผู้สอนในวิชา ที่เกี่ยวข้องกับทักษะชีวิต-เพศศึกษา การสอนให้เด็ก “รู้จักเท่าทันความเสี่ยง” จากการถูกล่วงละเมิดทางเพศ การมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร ให้เด็กรู้จักป้องกันตนเองและมี “ทักษะประเมิน ความเสี่ยง” และ “ทักษะการปฏิเสธ” การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ เหมาะสม และการทำให้อุปกรณ์คุมกำเนิดของเพศหญิงเข้าถึงง่าย ควบคู่กับการสอนเพศศึกษาเชิงจริยธรรม ให้เด็กเคารพเพศตรงข้าม และรู้จักชะลอการมีเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน โดยเฉพาะเด็กที่มาจากครอบครัวไม่สมบูรณ์ ขณะนี้ โครงการ Child Watch กำลังพัฒนากลไกการจัดการเชิงพื้นที่ให้เกิดศูนย์ศึกษาและขับเคลื่อนการพัฒนาเด็กและเยาวชนใน 20 มหาวิทยาลัยราชภัฏทั่วประเทศเพื่อขับเคลื่อนการแก้ถุงยางอนามัยสตรีปัญหานี้
• วันที่ 8 มีนาคม 2557 สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดนิทรรศการมีชีวิต “SEX วัยรุ่น..เลือกได้” เพื่อรณรงค์สื่อสารไปยังเด็ก เยาวชนให้ได้รับข้อมูลและกระตุ้นให้ฉุกคิด นำไปสู่การลดการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
• กรมอนามัยร่วมกับ สช. จัดสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็นว่าด้วย การแก้ปัญหาวัยรุ่นไทยกับการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม 
• กรมอนามัยได้เสนอร่างพ.ร.บ.คุ้มครองอนามัยการเจริญพันธุ์ พ.ศ........... ต่อคณะรัฐมนตรี ซึ่งคณะรัฐมนตรีเห็นชอบและส่งให้สำนักงานกฤษฎีกาดำเนินการในขั้นตอนต่อไป
• สำนักกฤษฎีกาได้มีข้อทักท้วงในแง่ของความซ้ำซ้อนกับกฎหมายที่มีอยู่เดิมแล้ว และเสนอแนะให้ออกกฎหมายที่มุ่งเน้นไปที่การส่งเสริมการอนามัยการเจริญพันธุ์ ซึ่งมีสาระครอบคลุม 10 องค์ประกอบ รวมทั้งมีการกำหนดกลไกการทำงานให้ครอบคลุม
• วันที่ 26 กันยายน 2556 มูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องผู้หญิง (สคส.) เรียกร้องให้ออก พ.ร.บ.คุ้มครองและส่งเสริมสิทธิอนามัยเจริญพันธุ์และสุขภาพทางเพศ พ.ศ...... ให้ออกเป็นกฎหมายที่ชัดเจนด้วยการผลักดันเป็นร่าง พ.ร.บ.ดังกล่าว ซึ่งที่ผ่านมาได้มีการเปิดเวทีรับฟังความคิดเห็นมาแล้ว 4 ภาค ก่อนที่จะรวบรวม ประมวลผลและแก้ไขร่าง พ.ร.บ.ก่อนจะทำการขับเคลื่อนในกลุ่มนักการเมือง พรรคการเมือง กระทรวงที่เกี่ยวข้อง คาดว่าจะเสนอได้ในเดือนกันยายน 2557 
   
• วันที่ 13 ธันวาคม 2557 กระทรวงสาธารณสุข ได้เร่งพัฒนาการบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพวัยรุ่น ป้องกันการตั้งครรภ์ โดยเน้นการทำงานเชื่อมโยงร่วมกับสถานศึกษาในพื้นที่  ซึ่งจะเป็นหลักในการทำงานเชิงรุก ใช้ความเชี่ยวชาญเป็นเครือข่ายให้ความรู้ ความเข้าใจเรื่องการดูแลอนามัยเจริญพันธุ์แก่เด็กนักเรียน ส่วนสถานบริการสาธารณสุข ให้บริการเชิงรับ ใช้ความเชี่ยวชาญด้านการให้คำปรึกษาและช่วยเหลือ เมื่อมีผลกระทบเกิดขึ้น ขณะนี้โรงพยาบาลในสังกัดฯทั่วประเทศ ได้ตั้งคลินิกบริการที่เป็นมิตรกับวัยรุ่นและเยาวชน เพื่อเพิ่มการเข้าถึงและใช้บริการด้านสุขภาพอนามัยเจริญพันธุ์ที่ง่าย เร็ว อบอุ่น และปลอดภัย จากการรับฟังผลการดำเนินงานของรพ.ห้วยราช จ.บุรีรัมย์ ซึ่งได้เปิดให้บริการเมื่อ     พ.ศ.2555 พบว่าได้ผลดี อัตราการเข้าถึงและใช้บริการสุขภาพและอนามัยเจริญพันธุ์ที่คลินิกเพิ่มขึ้นเกือบ 4 เท่าตัว จาก 108  รายในปี 2556 เพิ่มเป็น 401 ราย ในปี 2557  ปรึกษาปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมเพิ่มขึ้นเกือบ 11  เท่าตัว จากเดิม 18 ราย  เป็น 190 ราย โดยเป็นวัยรุ่นร้อยละ 50 และเป็นผู้ที่อยู่นอกพื้นที่อ.ห้วยราชร้อยละ 83  ขณะเดียวกันยังได้รับรายงานว่าโรงเรียนที่เป็นโรงเรียนคุณธรรมหลายแห่ง เช่นที่โรงเรียนบ้านบุ ต.หนองพลวง  อ.จักราช จ.นครราชสีมา ว่านอกจากจะสามารถสร้างภูมิภูมิคุ้มกันเยาวชนไทย ไม่ยุ่งเกี่ยวยาเสพติด หรือเรื่องเพศได้แล้ว ยังป้องกันปัญหาเด็กนักเรียนตั้งครรภ์ได้ด้วย   จึงมั่นใจว่าหากมีความร่วมมือกันทั้งครูกับหมอ และหน่วยงานอื่นๆ อย่างจริงจังแล้ว จะสามารถแก้ไขปัญหาวัยรุ่นตั้งครรภ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• วันที่ 13 ธันวาคม 2557 ศาสตราจารย์นายแพทย์รัชตะ รัชตะนาวิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วยนายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 9 ซึ่งมี 4 จังหวัดคือนครราชสีมา ชัยภูมิ บุรีรัมย์ และสุรินทร์ และคณะ ตรวจเยี่ยมโรงพยาบาลห้วยราช อ.ห้วยราช จ.บุรีรัมย์ เพื่อรับฟังการดำเนินงานจัดบริการสุขภาพอนามัยเจริญพันธุ์และคลินิกวัยรุ่น ตรวจเยี่ยมศูนย์เพื่อนใจทูบีนัมเบอร์วัน และโครงการพูดคุยในครอบครัว  เพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาวัยรุ่นตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ซึ่งโรงพยาบาลในเขตสุขภาพที่ 9 ได้พัฒนาระบบบริการ โดยจัดตั้งเครือข่าย   การดูแลและส่งต่อวัยรุ่นที่ตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ เพื่อป้องกันการแท้งที่ไม่ปลอดภัยในโรงพยาบาลทุกแห่งในเขตสุขภาพที่ 9 โดยใช้ทีมแพทย์อาสาจากโรงพยาบาลศูนย์และโรงพยาบาลชุมชนในเครือข่าย  ใช้ยุทธศาสตร์ 4 ด้านคือ1.สร้างค่านิยมไม่มีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร โดยรณรงค์ให้ความรู้ในกลุ่มวัยรุ่น และกลุ่มผู้ปกครอง ครู ให้เข้าใจถึงพัฒนาการ พฤติกรรมของวัยรุ่น 2. สร้างค่านิยมการมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย คุมกำเนิดที่ถูกวิธี และประสานความร่วมมือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และชุมชนในการสนับสนุนให้วัยรุ่นเข้าถึงการคุมกำเนิดที่เหมาะสม 3.ให้บริการฝากครรภ์ที่เหมาะสมแก่วัยรุ่นที่ตั้งครรภ์โดยตั้งใจและตั้งครรภ์โดยไม่พร้อม แต่ตัดสินใจตั้งครรภ์ต่อหลังรับคำปรึกษา เพื่อลดปัญหาเด็กทารกน้ำหนักตัวน้อย และภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ และ4. การให้บริการยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัย ได้มาตรฐาน กรณีที่วัยรุ่นไม่สามารถตั้งครรภ์ต่อไปได้  เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนจากการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัย 
• วันที่ 23 มกราคม 2558 นายวิเชียร ชวลิต ปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะกรรมการคุ้มครองเด็กแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2558 ถึงสาระสำคัญของการประชุม สรุปได้ดังนี้ 1.ที่ประชุมเห็นชอบให้ปรับปรุงหลักสูตรการฝึกอบรมพนักงานเจ้าหน้าที่ในการสงเคราะห์และคุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก โดยมุ่งเน้นที่การสร้างความรู้ความเข้าใจการศึกษากรณีต่างๆ เพื่อให้สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ 2.พนักงานเจ้าหน้าที่ที่จะเข้ามาทำงานด้านนี้ จะต้องมีการตรวจสุขภาพจิต เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมทางสภาวะจิตใจก่อนปฏิบัติงาน 3.ที่ประชุมพูดถึงการพิจารณาสนับสนุนเงินจากกองทุนคุ้มครองเด็กที่กระจายไปยังจังหวัดต่างๆ ก็เพื่อต้องการให้มีการขับเคลื่อน ป้องกันแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น ให้พื้นที่แก้ปัญหาให้ตรงกับประเด็นที่เกิดขึ้นจริง 4.คณะกรรมการคุ้มครองเด็ก ควรมียุทธศาสตร์ที่ชัดเจนในการขับเคลื่อน เพื่อให้การทำหน้าที่ของคณะกรรมการฯ ได้พิจารณาครบถ้วนและครอบคลุมปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในประเทศไทย 5.การประชุมคณะกรรมการคุ้มครองเด็กแห่งชาติ กำหนดจะจัดขึ้นทุกๆ 3 เดือน 6.มีจังหวัดตัวอย่างที่ทำงานการแก้ปัญหาตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่นแล้ว ประสบความสำเร็จ คือ จ.สระแก้ว และ จ.ศรีสะเกษ ซึ่งสามารถเป็นจังหวัดต้นแบบที่สามารถแก้ไขปัญหาได้เป็นอย่างดี ซึ่งสามารถนำมาขยายผลสู่จังหวัดอื่นๆ ซึ่งทั้งสองจังหวัดนี้มีกระบวนการจัดการในการแก้ไขปัญหา โดยการต้องดูเป็นรายกรณี เจาะลึกในแต่ละรายถึงต้นเหตุปัญหา เพื่อจะได้แก้ตรงจุด ทำให้ปัญหาเหล่านี้ลดลงได้อย่างน่าพอใจ
• วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2558 สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ จัดเวที สช.เจาะประเด็น “สานพลังสังคม...สกัดท้องวัยทีน” ที่ประชุมพบว่า การติดตามอัตราการคลอดในหญิงอายุ 15-19 ปี ในปี 2556 พบว่า สัดส่วนอยู่ที่ 52 คน ต่อประชากรหญิงวัยเดียวกัน 1,000 คน ซึ่งเป็นตัวเลขที่มากกว่าค่ากลางที่ 50 คนต่อประชากรพันคน จากการสำรวจพบสัดส่วนมากในพื้นที่ จ.ชลบุรี และ จ.สมุทรสาคร อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการสอบถามกลุ่มที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อมสามารถแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ 1.ประมาณเกือบร้อยละ 5 ถูกใช้กำลังบังคับจากฝ่ายชาย 2. กลุ่มวัยรุ่นที่เลือกมีเพศสัมพันธ์เอง โดยไม่ถูกบังคับลักษณะยินยอมพร้อมใจอีกร้อยละ 30 และ 3.กลุ่มที่ปล่อยให้บรรยากาศพาไป คือไม่ได้ตั้งใจจะมีเพศสัมพันธ์ แต่ด้วยบรรยากาศอีกร้อยละ 70 ซึ่งช่วงวันวาเลนไทน์จะพบกลุ่มนี้มาก เนื่องจากเทศกาล และบรรยากาศชักจูงง่าย อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดขึ้นอยู่กับพ่อแม่ ต้องรู้จักสื่อสารให้เป็น และกล้าที่จะคุยเรื่องเพศกับลูกโดยต้องหาโอกาสที่ดีในการสอน เช่น ในเทศกาลวาเลนไทน์ถือเป็นโอกาสที่ดีในการสอนเรื่องเพศส่วนการสอนเรื่องเพศศึกษาในโรงเรียนนั้น อยากให้มีการปรับการสอน เนื่องจากที่ผ่านมาหากสอนตามหลักสูตรจะเน้นความรู้แต่ในชีวิตเด็กใช้ทักษะทำให้ความรู้ที่ได้ไม่ทันกับการใช้งานของเด็ก แต่ไม่ใช่ความรู้ไม่สำคัญ
• เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2558 ศ.นายแพทย์รัชตะ รัชตะนาวิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เปิดประชุมเครือข่ายเพื่อแก้ไขปัญหา การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น สตรีท้องไม่พร้อม และการแท้งที่ไม่ปลอดภัย จัดโดยมูลนิธิเพื่อสุขภาพและสิทธิอนามัยการเจริญพันธุ์ของสตรี (แห่งประเทศไทย) ร่วมกับแพทยสภา ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย และภาคีเครือข่ายงานอนามัยวัยรุ่น เขตสุขภาพที่ 9 เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในการให้บริการวัยรุ่นและสตรีที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อม  โดยมีแพทย์ พยาบาล และผู้เกี่ยวข้องร่วมประชุมกว่า 300 คน ศ.นพ.รัชตะได้ช้แจงว่า รัฐบาลได้ให้ความสำคัญการส่งเสริมการเกิดที่มีคุณภาพ และเร่งจัดระบบป้องกันแก้ไขปัญหาวัยรุ่นตั้งครรภ์ เน้นการบูรณาการทำงานใกล้ชิด 7 กระทรวง เนื่องจากปัญหาและการแก้ไขต้องเชื่อมโยงกัน ได้แก่ สาธารณสุข พัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ศึกษาธิการ วัฒนธรรม เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร  มหาดไทย  กระทรวงแรงงาน  และองค์กรเอกชน  โดยได้จัดทำยุทธศาสตร์ ป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นแบบบูรณาการ พ.ศ. 2558-2567 มี 6 ยุทธศาสตร์ ได้แก่ 1.การเสริมสร้างทักษะชีวิตและเพศศึกษารอบด้านแก่วัยรุ่น 2.การเสริมสร้างบทบาทครอบครัวและชุมชนร่วมป้องกันและแก้ไขปัญหา 3.จัดให้มีระบบบริการสุขภาวะทางเพศและอนามัยการเจริญพันธุ์ที่มีคุณภาพและเป็นมิตร โดยกระทรวงสาธารณสุขเปิดคลินิกวัยรุ่นในโรงพยาบาล 541 แห่ง ให้บริการให้คำปรึกษา ระบบการส่งต่อ บริการคุมกำเนิดฟรี เมื่อวัยรุ่นมีความจำเป็นต้องยุติการตั้งครรภ์จะได้รับสิทธิ์ในการรักษาพยาบาลเช่นเดียวกับผู้มีปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมาตรฐานสากล จะขยายให้ครอบคลุมทั่วประเทศและขยายลงถึงโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพเพื่อบริการในชุมชน ทั้งนี้ กระทรวงสาธารณสุขได้ร่วมกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ จัดทำโครงการป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำในแม่วัยรุ่น เนื่องจากในปี2556 พบวัยรุ่นอายุ 10-19 ปี ตั้งครรภ์ซ้ำมากถึง 15,295 คน โดยจัดทำโครงการถุงยางอนามัยแห่งชาติ ให้ประชาชนเข้าถึงทุกกลุ่ม ซึ่งจะแจกถุงยางอนามัย 53.7 ล้านชิ้น และแจกถุงยางอนามัยสตรี 1 แสนล้านชิ้น เฉพาะกลุ่มวัยรุ่นแจก 37 ล้านชิ้น เพื่อป้องกันทั้งโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ทุกโรคและการตั้งครรภ์ด้วย และให้วัยรุ่นได้เข้าถึงการคุมกำเนิดกึ่งถาวร ทั้งยาฝังคุมกำเนิดและห่วงอนามัย ยุทธศาสตร์ที่ 4 จัดให้มีระบบช่วยเหลือดูแลและบำบัดฟื้นฟูให้สวัสดิการทางสังคมแก่วัยรุ่นที่ตั้งครรภ์และคลอดบุตร 5.มีการสื่อสารและส่งเสริมการสร้างภูมิคุ้มกันทางวัฒนธรรม ค่านิยมทัศนคติที่เหมาะสม และ6.จัดกลไกเชื่อมประสาน ขับเคลื่อนนโยบาย กำกับติดตามเฝ้าระวัง ประเมินผล ระดับประเทศและพื้นที่ โดยตั้งเป้าหมายลดอัตราการคลอดในวัยรุ่นลงไม่น้อยกว่าร้อยละ 50
• วันที่ 24 เมษายน 2558 จากเอกสารแถลงผลการดำเนินงานโดย สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข ได้รายงานเรื่องการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น โดยได้มีการขับเคลื่อนการดำเนินงานพัฒนามาตรฐานของโรงพยาบาลสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขผ่านเกณฑ์มาตรฐานบริการสุขภาพที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น (YFHS) เพื่อให้บริการวัยรุ่นและเยาวชน รวมทั้งเพื่อให้ภาคีเครือข่ายระดับพื้นที่ ท้องถิ่น ชุมชนมีแนวทางการทำงานร่วมกัน เกิดการบูรณาการการทำงานและมีรูปแบบการดำเนินงานป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นเป็นรูปธรรมที่ยั่งยืน ปัจจุบันมีโรงพยาบาลผ่านเกณฑ์ YFHS จำนวน 438 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 51.27 ของโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข (835 แห่ง) และมีอำเภอผ่านเกณฑ์การประเมินอำเภออนามัยการเจริญพันธุ์ จำนวน 320 อำเภอคิดเป็นร้อยละ 36.45 (จาก 878 อำเภอ) นอกจากนี้ได้ดำเนินโครงการ Be Sure (ให้ความรู้ด้านการคุมกำเนิดผ่านร้านขายยา) ปรึกษาได้ มั่นใจชัวร์แก่ร้านขายยาตามเป้าหมายเพื่อให้สามารถให้คำปรึกษาวัยรุ่นและประชาชนเกี่ยวกับการคุมกำเนิดชนิดต่างๆ ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
•